Functioneel schrijven en lezen
Referentieniveau Schrijven – Algemene beschrijving en taken
1F (minimumniveau eind groep 8)
Kan korte, eenvoudige teksten schrijven over alledaagse onderwerpen of over onderwerpen uit de leefwereld.
Correspondentie
Kan een briefje, kaart of e-mail schrijven om informatie te vragen, iemand te bedanken, te feliciteren, uit te nodigen e.d.
Formulieren invullen, berichten, advertenties en aantekeningen
Kan een kort bericht, een boodschap met eenvoudige informatie schrijven. Kan eenvoudige standaardformulieren invullen. Kan aantekeningen maken en overzichtelijk weergeven.
Vrij schrijven
Kan eigen ideeën, ervaringen, gebeurtenissen en fantasieën opschrijven in een verhaal, in een informatieve tekst of in een gedicht.
1S/2F (streefniveau eind groep 8)
+ Kan samenhangende teksten schrijven met een eenvoudige lineaire opbouw over uiteenlopende vertrouwde onderwerpen uit de (beroeps)opleiding en van maatschappelijke aard.
Correspondentie
Kan e-mails of informele brieven schrijven en daarbij meningen of gevoelens uitdrukken. Kan met behulp van standaardformuleringen eenvoudige zakelijke brieven produceren en schriftelijke verzoeken opstellen.
Formulieren invullen, berichten, advertenties en aantekeningen
Kan notities, berichten en instructies schrijven waarin eenvoudige informatie van onmiddellijke relevantie voor vrienden, docenten en anderen wordt overgebracht. Kan een advertentie opstellen om bijvoorbeeld spullen te verkopen. Kan aantekeningen maken tijdens een uitleg of les.
Vrij schrijven
Kan eigen ideeën, ervaringen, gebeurtenissen en fantasieën opschrijven in een verhaal, in een informatieve tekst of in een gedicht.
Leerlijn Functioneel ‘lezen’ en ‘schrijven’
Kinderen willen al vroeg functionele tekstjes schrijven, zoals briefjes, aantekeningen maken, opschriften, lijstjes, berichtjes of verhaaltjes.
In projecten en activiteiten kunnen kinderen zelf de functies en noodzaak van schrijven ontdekken, bijvoorbeeld een briefje schrijven bij een project over post, een script schrijven bij een sprookjesproject, een handig lijstje maken om iets te onthouden, of een uitleg schrijven bij een knutselwerkje.
Tussendoelen Functioneel ‘lezen’ en ‘schrijven’
De leerlingen:
- schrijven functionele teksten, zoals lijstjes, briefjes, opschriften en verhaaltjes
- lezen zelfstandig prentenboeken en eigen en andermans teksten
- Volledige tekst Leerlijn en tussendoelen (pdf, 167 Kb)
Functioneel ‘lezen’ en ‘schrijven’ stimuleren in de praktijk
Schrijfhoek
In de schrijfhoek schrijven kinderen vanuit eigen behoeften. Daag door diverse schrijfmaterialen kinderen uit allerlei functionele schrijfactiviteiten te ondernemen. Denk aan het schrijven van een boekje, een brief, een verhaal, een lijstje of een eigen naamkaartje. Geef de schrijfproducten een plek in de klas, zodat andere kinderen de teksten ook kunnen bekijken. Een zelfgemaakt boek ligt bijvoorbeeld in de boekenhoek en kan door andere kinderen worden gelezen.
Prentenboeken maken
Stel -naar aanleiding van een voorgelezen boek- voor om zelf een prentenboek te maken. Doe dit samen met een klein groepje, zodat alle kinderen betrokken raken bij de activiteit. De kinderen bedenken zoveel mogelijk het verhaal.
Stel hun vragen om hen op weg te helpen: Hoe begint ons verhaal? Wie weet een goede zin? Schrijf de zinnen op, bij voorkeur op grote vellen papier zodat de kinderen goed kunnen meelezen. Denk en spel hardop en schakel af en toe de hulp van de kinderen in. Met welke letter begint dit woord? Hoe schrijf je dit? Maak ook opmerkingen als Dit is een lange zin of Dit woord heb ik net ook al opgeschreven.
Lees na afloop het verhaal helemaal voor en maak samen met de kinderen pictogrammen bij sommige woorden. Spreek af wie welke tekeningen voor het prentenboek maakt en wie de kaft met titel en namen van de schrijvers en tekenaars maakt.
|
Copyright EN. Alle rechten voorbehouden
|
|
© 2010 Expertisecentrum Nederlands Toernooiveld 9 6525 ED Nijmegen (Campus Radboud Universiteit Nijmegen) |
