Alfabetisch principe

Leerlijn Alfabetisch principe

Alfabetisch principe houdt in dat de klank van een woord overeenkomt met de weergave van deze klank in letters. De lettertekens (grafemen) van ons alfabetisch schrift verwijzen naar klanken (fonemen). Het leren van dit alfabetisch principe heeft een visuele en een auditieve kant. Door te kijken leren kinderen letters te herkennen. Hun eigen naam of een ander woord dat betekenis voor hen heeft helpen hierbij. Daarnaast leren kinderen inzien dat je een uitgesproken klank vast kan leggen in een of meer letters. Het doorgronden van het alfabetisch principe is een voorwaarde voor technisch lezen en schrijven in groep 3.

Tussendoelen Alfabetisch principe

De leerlingen:

1. ontdekken dat woorden zijn opgebouwd uit klanken en dat letters met die klanken corresponderen en leggen de foneem-grafeemkoppeling
2. kunnen door de foneem-grafeemkoppeling woorden die ze nog niet eerder hebben gezien, lezen en schrijven

• Volledige tekst Leerlijn en tussendoelen (pdf, 231 Kb)

Alfabetisch principe stimuleren in de praktijk

De lettermuur

De ABC-muur of lettermuur is een hulpmiddel voor het stimuleren van letterkennis en fonologisch bewustzijn. Op de lettermuur staan alle letters van het alfabet, bij voorkeur op ooghoogte van de kinderen. Bij elke letter is er ruimte voor het noteren of opplakken van woorden of kleine tekeningen. Besteed bij activiteiten met de lettermuur gelijktijdig aandacht aan de uitspraak en de schrijfwijze van letters en de betekenis van woorden.

ABC-boeken

Bij ABC-boeken ligt de focus op klank en lettervorm. Gebruik een ABC-boek om de aandacht te richten op een bepaalde letter. Beeld samen met de kinderen de letter uit met gebaren en bewegingen. Sommige woorden in ABC-boeken lenen zich ook uitstekend voor het spelen met woorden, bijvoorbeeld het verlengen van woorden (voet – voetbal – voetbalveld) of het rijmen met woorden.